Dan planete Zemlje, obilježava se danas, a tim povodom, danas simbolično objavljujemo da je naša planeta odnedavno zvanično bogatija za jednu novu vrstu koja nosi ime po Neretvi, našoj rijeci na kojoj je i pronađena: Baeoura neretvaensis, saopćili su iz Centra za životnu sredinu.

Učestvovalo više od 50 naučnika

Naime, kako su naveli, tokom Sedmice nauke, odnosno istraživanja gornjeg toka Neretve, u kojem je 2022. godine učestvovalo više od 50 naučnika, otkriveno je više od 1.300 vrsta. Među njima je osam novih vrsta za nauku, a do sada je potvrđena prva – Baeoura neretvaensis, dok se za ostalih sedam još čeka zvanična potvrda. Novootkrivena vrsta je insekt iz reda dvokrilaca (Diptera).

- To je vrsta koja dolazi u vrlo čistim i netaknutim područjima rijeke Neretve i na još nekim lokalitetima šireg zapadnog Balkana. Rod Baeoura se smatra rijetkim na Zapadnom Palearktiku, s distribucijom uglavnom ograničenom na mediteransku regiju. 

Svaka vrsta ima važnu ulogu u ekosustavu u kojem dolazi, pa čak i ako još mi ne znamo koja je ta uloga, ali za dobro i pravilno funkcioniranje slatkovodnih ekosustava važno je očuvati njihovu bioraznolikost - istakla je Marija Ivković, profesorica na Odsjeku za biologiju Univerziteta u Zagrebu koja je bila dio tima naučnika koji su ovu vrstu otkrili.

Sedmicu nauke je organizovao Centar za životnu sredinu u partnerstvu sa međunarodnim organizacijama Riverwatch i Euronatur, a tokom nje su otkrivene 24 nove vrste za Bosnu i Hercegovinu, te je utvrđena, između ostalog, izuzetna čistoća vode, koja se svrstava u I kategoriju kvaliteta. Cilj istraživanja je buduća zaštita ovog područja.

Nastavak istraživanja

- Buduće zaštićeno stanište „Neretva“ nalazi se u jugoistočnom dijelu Republike Srpske, na području opština Kalinovik i Gacko, odnosno u gornjem slivnom području rijeke Neretve čiju vrijednost potvrđuje i otkriće nove vrste. 

Od Vlade RS očekujemo da će, uzimajući u obzir sve navedene činjenice, proglasiti Zaštićeno stanište “Neretva” koje će ujedno biti i površinski najveće zaštićeno područje u RS. Svakako nastavljamo sa našim istraživanjem, pa ćemo i ove godine organizovati još jednu Sedmicu nauke na Neretvi koja će se održati od 30. maja do 7. Juna - kazao je Vladimir Topić, koordinator Sedmice nauke na Neretvi ispred Centra za životnu sredinu.

Centar za životnu sredinu je kroz 24 godine rada organizovao brojna naučna istraživanja, koja su uglavnom bila vezana za rijeke, Sanu, Savu, Sutjesku, Hrčavku, Neretvu i njene pritoke Bunu, Bunicu, Bregavu i Trebižat, ali i šumska područja, kao što je Kozara.